Er zijn veel voedingshypes. Ze komen en gaan. Ghee is een voedingstrend die altijd zal blijven omdat het een typisch voorbeeld is van voeding die je in kunt zetten als medicijn. Ghee behoort tot mijn basis ingrediënten in de keukenEn het is nog lekker ook. Ik ga je er alles over vertellen.
Wat is ghee?
Ghee is een vet dat afkomstig is uit de Indiase keuken. Het lijkt op geklaarde boter, maar is toch net iets anders. Daar kom ik hieronder op terug. Ghee is puur botervet. Er zitten geen melkeiwitten (caseïne) meer in. Ook de lactose is eruit gehaald.
Wat is het verschil met geklaarde boter?
Ghee wordt nogal eens verward met geklaarde boter. Toch is er een verschil. Dat verschil zit in het bereidingsproces. Om geklaarde boter te maken smelt je de boter en je verwarmt het op lage temperatuur. Er ontstaat een schuimlaagje dat je eraf kunt scheppen. Dit proces zorgt ervoor dat het vet gescheiden wordt van de vaste bestanddelen. Wat overblijft, moet gezeefd worden. Dan heb je geklaarde boter. Bij ghee gaat het proces verder: je moet dan de boter langer verwarmen en laten pruttelen totdat alle vocht helemaal verdampt is. De vaste bestanddelen karamelliseren dan op de bodem van de pan. Dit proces maakt het langer houdbaar en zorgt voor een unieke, nootachtige smaak.
Kopen of zelf maken?
Je kunt gemakkelijk zelf ghee maken met de Thermomix. Dat is in ieder geval goedkoper. Het is ook niet moeilijk en bijna geen werk. Als je het zelf maakt, kies dan voor biologische, ongezouten grasboter, bv Kerrygold. Het receptje is heel eenvoudig en vind je in mijn E – book
Als je ghee koopt, kies dan altijd voor een biologisch product.
Hoe bewaar je ghee?
Je kunt ghee in de koelkast bewaren, maar dit is niet nodig. Je kunt het gewoon op het aanrecht laten staan, want het bederft niet. Het kan soms ranzig lijken, maar dat is het niet. Sommige mensen moeten aan de smaak wennen, omdat het een wat andere smaak en geur heeft dan je wellicht gewoon bent.
Hoe kun je het gebruiken?
Ghee is op vele manieren te gebruiken. Ik noem een paar toepassingen.
- Je kunt ermee te bakken, braden en zelfs frituren.
- Ook stoven en wokken gaat prima met ghee.
- Het is heerlijk als basis voor heerlijke romige, zachte saus, zoals bechamelsaus.
- Je kunt het gebruiken als vervanging voor roomboter in koekjes en cake. Het maakt je baksels heerlijk zacht en romig.
- Als smeersel boterham of toastje als vervanger voor boter. Het is een heel fijn product voor mensen die niet tegen lactose of caseïne in melk kunnen.
- Heerlijk in een bullet koffie. Onderaan dit blog vind je een link naar de beschrijving hoe je dat maakt.
Wat zijn de eigenschappen van ghee?
Ghee heeft veel mooie eigenschappen, die het gebruik tot een feestje maken. Ik noem een paar van deze eigenschappen.
- Het is een dikke en romige boter en spat niet.
- Ghee heeft een hoog verbrandingspunt, waardoor je er goed mee kunt bakken en braden. Je kunt het verhitten tot 250 graden zonder dat het oxideert.
- Het heeft een unieke, nootachtige smaak.
- Het bevat omega 3 en 9 vetzuren.
- Ghee bestaat alleen uit vet. Het is een heel geconcentreerd product. Let dus wel op de totale hoeveelheid vet die je per dag binnen krijgt.
- Ook bevat ghee de vitamines A, D, E en K. Vitamine K wordt ook in je darmen aangemaakt als je darmen gezond zijn, maar niet iedereen heeft voldoende gezonde darmbacteriën om dit proces goed te laten verlopen.
- Het is een verzadigd vet, maar bestaat uit korte keten vetzuren.
Wat zijn de toepassingen voor de gezondheid?
Al eeuwenlang is ghee bekend als medicijn in de Ayurvedische geneeskunde. Maar ook in het Westen zijn veel toepassingen onderzocht. Ghee blijkt veel medicinale voordelen te hebben. Hieronder een indrukwekkende lijst, die niet eens uitputtend is.
- Ghee zorgt voor verjonging en snellere vernieuwing van cellen, weefsels en organen.
- Het werkt als transportmiddel voor kruiden die je in een zalf op de huid aanbrengt. Dit is met name een toepassing in de Ayurveda.
- Dit vet is ideaal voor mensen met lactose intolerantie en gevoeligheid voor melkeiwitten. Veel mensen die niet tegen melk kunnen, verdragen ghee wel. Het is de moeite waard om het uit te proberen.
- Het werkt sterk ontstekingsremmend. Daarom is het goed om te gebruiken om ziektes die veroorzaakt worden door chronische, laaggradige ontstekingen te helpen voorkomen. En dat zijn er nogal wat! Heel veel van de ‘Westerse welvaartziekten’ zijn ontstekingsziektes. Ik noem er enkele:
– Het helpt bij het tegengaan van hart- en vaatziektes.
– Ghee draagt bij aan de strijd tegen insuline resistentie en diabetes type 2 als gevolg daarvan.
– Ook kan het mede kanker helpen te voorkomen. Hoewel je er misschien nooit zo naar gekeken hebt, is kanker vaak een gevolg van chronische ontstekingen op celniveau. - Ghee heeft een gunstige werking op het cholesterol: het verlaagt LDL en triglycerides in het bloed.
- Het heeft vele positieve effecten op de darmen:
– Ghee heeft een reinigende werking op de darmen.
– Ook zorgt ghee voor gezond darmslijmvlies. Het voedt de darmbacteriën zodat deze zelf weer boterzuur gaan produceren. Bij de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa is die productie van boterzuur vaak een probleem. Ghee kan hierbij ondersteunend werken.
– Boterzuur beschermt het darmslijmvlies en kan zo helpen om darmkanker te voorkomen.
– Ghee helpt bij de opname voedingsstoffen in de darmen. - Door gezonde darmen kun je meer vitamine K aanmaken. Dit is een belangrijke stof voor de opname van calcium in de botten en tanden. Je kunt wel veel calcium in je voeding binnen krijgen, maar als het niet op de juiste plek komt, komt er plak in aderen. Daardoor ontstaat aderverkalking. Vitamine K zorgt er, samen met vitamine D, voor dat calcium op de juiste plek terecht komt. 80% van de mensen heeft te weinig vitamine K2. Indirect helpt ghee dus om dit tekort tegen te gaan en te zorgen voor sterke botten en tanden.
- Zoals ik al noemde, wordt ghee al eeuwen toegepast in de Ayurvedische geneeskunde. Bij spijsverteringsproblemen (o.a. obstipatie), allergieën (die vaak uit de darmen voortkomen), artritis en auto-immuunziektes wordt ghee graag ingezet.
- Het helpt droogte in het lichaam te voorkomen, omdat het voeding is voor het lichaam van binnenuit.
- Hoe vreemd het misschien ook klinkt: ghee kan helpen bij het afvallen doordat het er mede voor zorgt dat vet in de cellen en toxische stoffen afgevoerd worden.
- Ghee bevat vitamine E, wat o.a. goed is voor huidherstel.
- Dit bijzondere vet levert snelle, gezonde energie voor het lichaam en de hersenen. Door de korte keten vetzuren kunnen de hersenen ghee direct als brandstof gebruiken i.p.v. glucose. Het wordt niet opgeslagen als vet, maar meteen verbrand.
Ken je ghee nog niet? Probeer het eens uit! Je zult verrast zijn door de unieke smaak. En je doet je gezondheid er een plezier mee!
